Karpervissen in de winter

De winter is voor veel vissers de moeilijkste periode om karper te vangen. Daar zijn verschillende redenen voor, waarvan ik er in dit artikel een aantal zal bespreken. Toch is het zeer goed mogelijk om succes te boeken in de winter. Sterker nog, als je de karpers weet te vinden dan zit je vaak op goud! Op dit moment ligt op veel plekken al ijs op het water, maar als dit weer verdwijnt kan je heerlijk gaan vissen. Met het lezen van dit artikel hoop ik je enkele handvatten te geven om het karpervissen in de winter tot een succes te maken en prachtige winterkarpers te vangen!

Anatomie van de karper

Laten we eerst eens kort kijken naar de grootste oorzaak waarom het karpervissen in de winter wat lastiger is dan in de overige maanden. Dat komt namelijk vooral door de anatomie van de karper. Karpers zijn koudbloedige dieren. Simpel uitgelegd betekent dit dat de lichaamstemperatuur van de karper zich aanpast aan de omgeving. En hoe lager die temperatuur wordt, hoe minder actief de karper zal worden. Bij een watertemperatuur onder de 8 graden Celsius zal het spijsverteringssysteem van de karper steeds minder actief worden en neemt de energiebehoefte van de karper af. Met andere woorden, hij gaat veel minder eten!

Als het écht koud wordt zal de karper zelfs naar een soort overlevingsstand schakelen waarbij hij hoofdzakelijk stil ligt op de bodem en zo min mogelijk energie gebruikt. Dat kan gebeuren wanneer de watertemperatuur rond de 2 a 3 graden Celsius komt te liggen. Onthoud dit even, want daar komen we zo op terug. Je zult begrijpen dat dit ook wat doet met het aasgedrag van de karper.

Overigens nog even een belangrijk feitje: Karpers hebben geen maag! Dat houdt in dat het voedsel niet kan worden opgeslagen en vanuit de bek rechtstreeks in het darmstelsel terecht komt, tot het als ontlasting het lichaam verlaat. De snelheid waarmee dit gaat wordt bepaalt door de watertemperatuur. In de tijd dat het voedsel door de darmen gaat moet de karper de voedingsstoffen opnemen uit het voedsel en daarmee energie opdoen. Ook daar komen we later nog even op terug.

Waar vind je karper in de winter?

Eigenlijk snijden we hiermee direct de belangrijkste vraag voor het wintervissen op karper. De juiste locatie is gedurende het hele jaar belangrijk, maar in de winter cruciaal. In veel gevallen blijven karpers namelijk in en rond één locatie zwemmen gedurende de hele winter! Als het je lukt om een karper te vinden cq. te vangen dan heb je kans dat je de spreekwoordelijke ‘pot met goud’ hebt gevonden. Een mooi voorbeeld hiervan is een instant sessie die ik vorig jaar in februari beleefde met een vriend. We hadden de stek allebei nooit in de winter bevist en legden samen 4 hengels uit op verschillende plekken. Binnen een paar minuten volgde er al een aanbeet op één van de hengels. Diezelfde hengel leverde in 2,5 uur tijd maar liefst 8 runs op terwijl de rest van de hengels er als verloren bij lagen. Over een winter holding gesproken!

Als we even terugdenken aan de anatomie van de karper dan weten we nu dat de activiteit van de karper gekoppeld is aan de watertemperatuur. Hier kan je in de winter (en het voorjaar) veel voordeel uit halen. De kans is groot dat je karpers tegen zult komen op de warmste plekken van het water. Vroeger waren daarom veel warmwaterlozingen enorm populair, maar tegenwoordig zijn die door strengere regelgeving helaas nauwelijks nog te vinden. Toch kan een verschil van 1 a 2 graden in de watertemperatuur genoeg zijn voor karpers om te verplaatsen! Dit soort verschillen kom je nog wel eens tegen op wateren waar huizen of parkeerplaatsen aan grenzen. Deze verwarmde locaties zorgen er soms voor dat de muren warmte afgeven en vis aantrekken.

Een stabiele watertemperatuur en een veilige omgeving (karpers zijn prooidieren en schuilen graag) zijn vaak echter even belangrijk.

Op zoek naar beschutting

Als er geen plek is te vinden waar de watertemperatuur significant hoger is dan op de rest van het water dan moeten we op zoek gaan naar andere potentiele ‘winter holdings’. Karpers houden dus van veilige stekken en beschutting, maar waar vind je die nu? In het water gevallen bomen, kuilen en diepe rietkragen zijn voorbeelden van goede (winter)stekken. Zeker de rietkragen zijn interessant, want deze bieden naast beschutting ook vaak ondieptes en die warmen sneller op bij een zonnige winterse dag. Het is wel belangrijk om er rekening mee te houden dat deze stekken gevaarlijke obstakels kunnen zijn, dus bevis ze met beleid.

Mijn persoonlijke favoriet bij het karpervissen in de winter is echter een heel andere stek. Als er lage bruggen aanwezig zijn dan zijn dit voor mij absoluut de eerste plekken die ik een kans geef. Met lage bruggen bedoel ik dat er weinig ruimte zit tussen het wateroppervlak en de onderkant van de brug. Dit heeft namelijk diverse voordelen:

• De stek biedt bescherming tegen de wind en guur weer
• De temperatuur blijft hierdoor erg stabiel
• Bruggen hebben het gehele jaar door een grote aantrekkingskracht op karper

Mijn ervaring is dus dat bruggen vaak de nummer 1 hotspot zijn op veel wateren. Heb je te maken met een situatie waarin er meerdere bruggen aanwezig zijn dan zou ik die systematisch proberen af te vissen. In zo’n geval kan een brug het ene jaar een hotspot zijn, terwijl het volgende jaar een andere brug veel vis oplevert. Toch is er vaak één brug favoriet bij de karper. Meestal heeft dit te maken met het bodemverloop of de locatie waar de brug gelegen is.

Under the bridge

Door de jaren heen heb ik dus erg veel succes gehad bij het bevissen van bruggen in de winter. Voor mij geldt de stelregel ‘hoe lager de brug, des te interessanter hij is’. Het liefst vis ik mijn rigs een eind onder de brug en probeer ik zo min mogelijk de randen ervan te bevissen. Een voerboot is daarom de afgelopen jaren een enorm belangrijk aspect geweest bij mijn wintervisserij op karper. De afgelopen jaren heb ik een aantal bruggen gevonden waar vrijwel altijd karper te vinden valt. Ik voer deze bruggen niet aan en bevis ze instant met een heel klein beetje voer. Als er vis ligt wil ik ze er zo snel mogelijk haken. Dat heeft regelmatig geresulteerd in heel snelle aanbeten en de mogelijkheid om na het verstoren van de stek direct een andere stek te gaan bevissen.

Hoewel ik persoonlijk dus erg gecharmeerd ben van de bruggen probeer ik mij hier ook niet blind op te staren. Als ik op een nieuw water arriveer bekijk ik eerst welke opties de meest logische zouden zijn. Deze vis ik dan systematisch af door niet langer dan een half uur op zo’n stek te vissen en dan een andere stek te proberen. Natuurlijk heb je dan een kans dat de aanwezige vis niet aast op zo’n moment, maar in de meeste gevallen liggen ze er gewoon niet. Als je echt tussen de vis belandt dan laat een aanbeet meestal niet lang op zich wachten.

Hoeveel kan je nu voeren in de winter?

Een ander zeer belangrijk aspect bij het karpervissen in de winter is het voer dat je gebruikt en de hoeveelheid ervan. Bij het kopje anatomie hintte ik al op het feit dat de karper slechts een beperkte tijd heeft om de dingen uit het voedsel op te nemen die hij nodig heeft om gezond en energiek te blijven. Je kunt je daarom voorstellen dat het belangrijk is om met hoogwaardig aas te vissen. Daar haalt de karper immers de meeste voedingsstoffen uit. Dat geldt natuurlijk wel in de situatie dat je een stek langere tijd wilt aanvoeren, want bij instant visserij is dit niet belangrijk. Daarom wil ik hier even onderscheid in maken.

Instant vissen op karper in de winter

Deze visserij past het beste bij mijn eigen visserij, maar dat wil niet zeggen dat het de meest productieve is voor iedereen. Als je bij het karpervissen in de winter vooral actief wilt blijven dan raad ik je aan om instant te vissen. Hierdoor kan je snel meerdere stekken afvissen en op zoek gaan naar de karper. Bij het instant vissen gebruik ik zeer attractief aas waarmee ik een aanbeet wil uitlokken. Voor mij is het nu niet belangrijk dat de karper echt voedingsstoffen uit het aas kan halen, want ik voer er niet mee. Aas met goede attractors helpt je in de winter om snel vis te vangen en vaak heb je maar een heel klein beetje hiervan nodig.

Een echte knaller in de wintermaanden (eigenlijk het hele jaar door) is blikmais. De opvallende kleur, smaak en zoetigheid heeft een enorme aantrekkingskracht op karper. Combineer dit met een beetje boiliekruim en je hebt genoeg voor een snelle aanbeet!

Voeren in de winter

In sommige gevallen kan het juist wel lonend zijn om te voeren en de karper aan het eten te houden. In mijn optiek is dit vooral een voordeel als je de karper ergens gevonden hebt en ze wilt vasthouden op die plek of aan het eten wilt houden. Dat zou ook kunnen betekenen dat je de karpers probeert vast te houden op een goed lopende voerstek in het najaar. Door de voerhoeveelheid af te bouwen (en wellicht te schakelen naar lichter verteerbaar aas) kan je de karpers soms op die plek houden vanwege de aanwezigheid van het voedsel. Op die manier kan je de voerstek een heel eind doortrekken naar de winter en langer blijven vangen.

Verstandig voeren is het gehele jaar een belangrijk aspect van de visserij, maar zeker in de winter. Als je teveel voert dan kan je de stek gelijk platleggen en ervoor zorgen dat je stek dagen of zelfs langer geen aanbeten op zal leveren! Nu geldt vooral dat het gaat om de kwaliteit van je aas en de frequentie waarmee je voert. Veel aasbedrijven hebben typische winterboilies in hun assortiment waarmee je perfect uit de voeten kunt bij lage watertemperaturen. Ik ga me daarom ook niet richten op de samenstellingen van goed aas, want daar kunnen we nog veel meer artikelen over schrijven.

Het is veel belangrijker om een juiste verhouding van aas te vinden op het water en de stek die je bevist. Het moet net genoeg zijn om de vis aan het azen te houden, maar te weinig om ze te verzadigen. In veel gevallen kan het voldoende zijn om slechts 1 of 2 handjes boilies te voeren per dag, zelfs op een groot water! Een tipje hierbij is om de boilies af te wegen. Dit voorkomt dat je ongemerkt teveel voert, want je hebt het echt niet door…

Karpervissen in de winter kan op gezette tijden

Hoewel het niet voor ieder water geldt, zijn er op veel wateren specifieke aastijden te ontdekken. Als het water erg koud is zal de activiteit van de vis afnemen en azen ze slechts een kort gedeelte van de dag. Heel vaak is dat op een vast tijdblok van een paar uurtjes. Door je stekken een aantal dagen te bevissen kom je hier vrij snel achter. Door vervolgens rond die tijdvakken te gaan vissen beperk je het aantal visuren. Hierdoor is het vissen in koude omstandigheden makkelijker uit te houden en heb je sneller succes.

Vergis je overigens niet in de kracht van zonlicht. In de wintermaanden azen de karpers hoofdzakelijk tijdens daglicht en heel vaak worden ze actief als de zon al een paar uurtjes op het water staat. Met de bovenstaande info weet je nu ook waarom 😉 Persoonlijk vind ik dit ideaal, want zo kan ik met weinig beschikbare vrije tijd toch leuke resultaten boeken! Nog een extra tipje? Maak gebruik van een logboek om je sessies en aanbeten vast te leggen. Daarmee verkrijg je enorm veel informatie over je visstekken en de lopende tijden.

Met welke rigs kan je het beste karpervissen in de winter?

Het liefst gebruik ik voor de wintervisserij korte rigs. Zelf gebruik ik graag een korte combi rig, zeker bij het vissen met boiliekruim. Als ik snel en systematisch een water wil afvissen kies ik vaak voor een chod rig omdat ik deze werkelijk overal naar toe kan smijten in de wetenschap dat hij ‘vist’ en niet in de knoop ligt. De attractieve pop-ups die ik aan de chod bevestig zijn goud waard in de winter. Maar ‘kort’ is wel de sleutel in de winter. De karper aast veel trager door de inactiviteit en zwemt ook minder. Dat zorgt ervoor dat het langer duurt voor een onderlijn zich strekt en de haak zich zet. Hierdoor is het verstandig om met een kortere onderlijn te vissen. Een scherpe haak is overigens altijd een belangrijk aspect van de onderlijn, maar zeker in de winter!

Zorg goed voor jezelf

Het is misschien een cliché, maar als je gaat vissen tijdens koude omstandigheden moet je wel zorgen dat je daarop bent voorbereid. Dat betekent dus warm aankleden en het liefste met meerdere lagen kleding en een lekkere warme muts en handschoenen. Investeren op een setje thermolaarzen en een goed warmtepak is zeker ook geen overbodige luxe! Deze houden je niet alleen warm, maar vaak ook droog als je een vis hebt gevangen. Heb je het eenmaal koud (of loop je in natte kleding) dan is het moeilijk om jezelf nog warm te krijgen! Verder is het thermoskan met een warme drank en wat voedsel geen overbodige luxe tijdens de echt koude momenten van de dag.

Ik hoop dat je met de bovenstaande tips enkele handvatten hebt om deze winter succes te boeken. Het karpervissen in de wintermaanden is soms wat taai, maar zorgt voor veel voldoening als je ze weet te vinden en vangen. De meest belangrijke tip voor dit artikel heb ik voor het laatst bewaard: Ga lekker vissen! Thuis vang je immers niets en in de winter zijn andere karpervissers vaak ver te zoeken 😉 Veel succes!